فقرگاه مهاباد

دخمه سنگی فقرگاه (به کردی: فه‌قره‌قا)، مقبره‌ای مربوط به زمان مادهاست و در کنار روستای اگریقاش نزدیک شهر مهاباد قرار گرفته‌است. این دخمه دو طبقه‌دارد. چهار ستون سنگی و ۳ گور خالی داخل آن وجود دارد

و از نظر حجاری و ستون بندی در رده مقبره‌های مهم دوره ماد است. این اثر با نام دخمه سنگی / فخرگاه / فقره قا در تاریخ ۲۹ آذر ۱۳۱۶ با شمارهٔ ثبت ۲۸۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

دخمه فقرگاه فاقد مدخل ورودی بوده و در ایوان آن دو ستون سنگی ایجاد شده که پاستون‌ها شبیه گلدان وارونه می‌باشند.
ستون‌های جلوی ایوان فقرگاه و داخل مقبره به مرور زمان از بین رفته و تنها پا ستون‌های و سرستون‌ها باقی مانده‌اند.

داخل مقبره نیز یک سالن به اندازه عرض ایوان وجود دارد که با ۲ پله جرزدار از هم جدا می‌شوند.اطاق جلویی احتمالا مخصوص انجام مراسم تدفین بوده.

کف اطاق مقبره فقرگاه سه قبر به عمق ۵۰ سانتی متر کنده شده است که قبر بزرگتر در سمت چپ و با ابعاد ۲۶۵ در ۱۴۰ سانتی متر عمود بر ورودی گور دخمه قرار گرفته است

و در سمت راست آن دو قبر دیگر در جهت ورودی گور دخمه فقرگاه و به ابعاد یکسان ۱۴۰ در ۹۰ سانتی متر کنده شده است.

این گور دخمه دارای دو جفت ستون در مدخل و میان آن است. ستون‌ها استوانه کامل نبوده و قطر آنها در بالا کمتر از قسمت تحتانی می‌باشد.ستون‌های داخلی ضخامت کمتری از ستون‌های بیرونی دارند.

هر چهار ستون دارای پایه و سرستون‌هایی مربع شکل می‌باشند. ارتفاع گوردخمه فقرگاه از لب ایوان تا پایین‌ترین قسمت تراشیده شده ۵۳۰ سانتی متر وتا دامنه کوه نیز حدود ۱۰ متر است.

دیاکونوف باستان‌شناس معروف در مورد دخمه فقرگاه می‌گوید:

«شمالی‌ترین مقبره مادی فخریک در مانای باستانی و ن زدیک مهاباد است که جلوخان ندارد و سقف ساده سنگی آن را چند ستون نگاه می‌دارد و ظاهراً محلی برای گذاشتن جنازه‌ها بوده‌است.

تعیین تاریخ این مقبره دشوار است ولی تشریفات تدفین در آن با مراسمی که پیشتر در ناحیه اطراف دریاچه ارومیه متداول بوده تفاوت دارد و در نتیجه نمی‌توان تاریخی قدیمی تر از قرن هفتم برای آن قائل شد.»