کلیسای سرکیس مقدس (تبریز)
.jpg)
کلیسای سرکیس مقدس تبریز در خیابان شریعتی جنوبی و در محلهٔ لیلاوا و در کوچهٔ بارون آواک قرار دارد.این کلیسا به یاد کلیسای سرکیس آذرشهر ساخته شده‌است.
مسیر دسترسی: تبریز، خیابان شریعتی جنوبی، محله لیل آباد، کوچه بارون آواک، مدرسه ساهاکیان و کلیسای سرکیس مقدس.
این کلیسای تاریخی از جاذبه های گردشگری شهر تبریز و استان آذریبایجان شرقی می باشد. قدمت این بنا به دوره قاجاریه میرسد. ین کلیسا در محله ارمنی نشین لیلاوا شهر تبریز واقع است.بنای کلیسای فعلی در سال ۱۸۴۵ میلادی به جای بنای قبلی آن که به تاریخ ۱۷۵۰ میلادی بنا شده و بدلایلی فروریخته بود ساخته شده است. پلان کلیسا مستطیلی شکل و سمت آن شرق به غرب است.گنبد آن برروی چهار ستون با مقطع مربع شکل تکیه دارد.
کلیسا دارای یک ورودی اصلی در سمت غربی بنا بوده و دو ورودی دیگر نیز در قسمت غرب اضلاع شمالی و جنوبی تعبیه شده است. ورودی غربی به درون اطاقکی مستطیل شکل و دو ورودی دیگر به داخل یک چهارستونی مستقف گشوده میشود. محراب کلیسا که در قسمت شرقی بنا قرار دارد دارای دو اطاقک چهارگوش در دوسمت میباشد. این کلیسا به یاد کلیسای سرکیس آذرشهر ساخته شده است. سر کیس مقدس نام کلیسایی است که در سال ۱۸۲۱ میلادی به وسیله ی شخصی به نام پطروسیان در محله بارون آواک تبریز ساخته شده است. بنا در سال ۱۸۴۵ تجدید یافته و سبک معماری آن ارمنی است . این کلیسا نیز به شکل صلیب ساخته شده و سه درب از سوی شمال، شرق و جنوب به آن باز می شود.
در مدخل شرقی آن قبری وجود دارد که متعلق به کشیشی به نام هاکوپ قاراپتیان می باشد. بنای کلیسا سنگی و گنبد های آن آجری است . در داخل کلیسا چهار ستون آجری با پایه های عریض سنگی، علاوه بر اینکه گنبد بزرگ وسطی و طاقهای متعدد سقف را نگهداشته اند، محراب و نماز گاه های فرعی را نیز از تالار اجتماعات جدا کرده اند. در بیرون کلیسا در پای دیوار شرقی حیاط، یک بنای یادبود سنگی ساخته شده است. این بنا برای یاد بود کشته شدگان ارمنی ساخته شده است و طرح و حجاری بدیعی دارد . در کنار این یادبود سنگ نبشته های مرمرین متعددی در پای همان دیوار پهلویی نهاده شده استا که همه متعلق به قبور کشتگان و بزرگانی از ارامنه است که اغلب آنها در قرن ۱۹ در گذشته و در حیاط این کلیسا مدفون گشته اند. بنای کلیسا سبک ارمنی داشته و پلان آن به شکل صلیب است. این بنا از سنگ بوده و با پوشش سیمانی اندود شده است. مهمترین شاخص این سبک معماری فرم گنبد آن است گنبدهای کلیسای ارمنی بصورت کشیده و تمثیلی از کوه آرارات که سمبل آزادی و استقلال حکومت ارمنستان است.
در اصلی کلیسا در قسمت شرقی و دو در فرعی در شمال و جنوب واقع است که ناقوس کلیسا بر در فرعی شمالی قرار دارد. محراب در قسمت و محور شرقی، غربی روبروی در شرقی قرار دارد، در سایت کلیسا در پای دیوار شرقی یک بنای یادبود سنگی برای شهدای ارامنه ساخته شده است که در کتیبه یادمان این مجموعه نام شهدا آورده شده و در پایین این یادمان در کادری بفرمان ارمنی نوشته شده، بنای یادبود شهدای ۲۴ آوریل ۱۹۱۵ قتل عام ارامنه دیوار این بنا از سنگهای سرخ رنگ آذرشهر سلخته شده و در طرفین این یادمان یک عقاب فلزی و سمبل آزاد منشی، جاودانگی و یک شمشیر سمبل مقاومت و قدرت نصب شده که بصورت قرینه در هر سمت قرار دارد.
سر کیس مقدس نام کلیسایی است که در سال ۱۸۲۱ میلادی به وسیلهٔ شخصی به نام پطروسیان در محله بارون آواک تبریز ساخته شده‌است. بنا در سال ۱۸۴۵ تجدید یافته و سبک معماری آن ارمنی است. این کلیسا نیز به شکل صلیب ساخته شده و سه درب از سوی شمال، شرق و جنوب به آن باز میشود. در مدخل شرقی آن قبری وجود دارد که متعلق به کشیشی به نام هاکوپ قاراپتیان میباشد. بنای کلیسا سنگی و گنبدهای آن آجری است. در داخل کلیسا چهار ستون آجری با پایه‌های عریض سنگی، علاوه بر اینکه گنبد بزرگ وسطی و طاقهای متعدد سقف را نگهداشته‌اند، محراب و نماز گاه‌های فرعی را نیز از تالار اجتماعات جدا کرده‌اند. در بیرون کلیسا در پای دیوار شرقی حیاط، یک بنای یادبود سنگی ساخته شده‌است. این بنا برای یاد بود کشته شدگان ارمنی ساخته شده‌است و طرح و حجاری بدیعی دارد. در کنار این یادبود سنگ نبشته‌های مرمرین متعددی در پای همان دیوار پهلویی نهاده شده استا که همه متعلق به قبور کشتگان و بزرگانی از ارامنه‌است که اغلب آنها در قرن ۱۹ در گذشته و در حیاط این کلیسا مدفون گشته‌اند.