| تیکمهداش | |
|---|---|
| کشور | ایران |
| استان | آذربایجان شرقی |
| شهرستان | بستانآباد |
| بخش | تیکمهداش |
| مردم | |
| جمعیت | ۲٬۴۶۸ نفر[۱] |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱۹۰۰ متر[۲] |
| آبوهوا | |
| میانگین بارش سالانه | ۳۸۰ میلیمتر[۲] |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | علاالدین صدری بخشدار=اکبرانبارته |
|
 تیکمهداش
روی نقشه ایران
۳۸.۰۰° شمالی ۴۷.۳۰° شرقیمختصات: ۳۸.۰۰° شمالی ۴۷.۳۰° شرقی |
|
تیکمهداش یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی و مرکز بخش تیکمهداش شهرستان بستانآباد است. این شهر در ۱۶ کیلومتری بستانآباد، ۶۱ کیلومتری تبریز و ۹۱ کیلومتری میانه واقع شدهاست و به این دلیل داد وستد و بازار رسمی آن شهرهای مهم تبریز و میانه می باشد. تیکمهداش در سال ۱۳۷۶ خورشیدی تبدیل به شهر شدهاست. جمعیت شهر تیکمهداش برپایهٔ سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ خورشیدی، بالغ بر ۲٬۴۶۸ نفر می باشد که از این تعداد، ۱٬۲۷۰ نفر مرد و ۱٬۱۹۸ نفر زن می باشد؛ همچنین شمار خانوارهای ساکن این شهر، ۶۳۳ خانوار است. از لحاظ میزان سواد نیز ۱٬۷۴۱ نفر از ساکنان تیکمهداش را افراد باسواد و ۴۶۳ نفر را افراد بیسواد تشکیل میدهند.[۱]
دوشنبهبازار این شهر در سطح منطقه معروف است.
جغرافیا
شهر تیکمهداش در دامنهٔ کوههای قارقالان و قلیچقیه قرار گرفته و ۱۹۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. رود بنوچای از درون و رود بوستکانچای از پیرامون آن میگذرد. در اطراف تیکمهداش چشمههای آبمعدنی بسیاری وجود دارد و نیز غار یاغیشلو در این منطقه واقع شدهاست. حداکثر دمای شهر در تابستانها ۳۰ درجهٔ سانتیگراد بالای صفر و حداقل آن در زمستانها ۳۵ درجهٔ سانتیگراد زیر صفر است؛ همچنین میانگین بارش سالانه در تیکمهداش ۳۸۰ میلیمتر میباشد.[۲]
پیشینه
موریتس فونکوتسبو در سفرنامهٔ خود در سال ۱۸۱۷، روستای تیکمهداش را باعنوان تودهسنگ خواندهاست. فریزردر سفرنامهاش از روستای تیکمه داش و اوژن فلاندن در سفرنامهٔ خویش به روستای تخمهداغ در میان روستاهای حاجآقا و قرهچمن اشاره کردهاست. در اواخر دورهٔ قاجار، این روستا یکی از منزلگاههای پادشاهان در سفر به خارج از کشور بودهاست؛ بهگونهای که مظفرالدین شاه در جریان یکی از این سفرها به روستای تیکمهداش در ۱۸ کیلومتری حاجآقا و ۳۰ کیلومتری قرهچمن اشاره داشتهاست.[۲]
چهرههای شاخص
خسته قاسم (Xəstə Qasım) شاعر، عارف و فیلسوف قرن دوره افشاریه، (۱۷۶۰-۱۶۸۴ میلادی)، متولد و در گذشته تیکمهداش میباشد.او خود در اینباره میگوید؛[۲]
خستهقاسم تیکمهداشلی، گونی غملی گوزی یاشلی
خسته قاسم یکی از ستونهای استواری موسیقی عاشیقی است[۳]. وی، علاوه بر استادی در سرودن انواع قالبهای شعری کلاسیک همانند قصیده و غزل، قالبهای جدیدی را در ادبیات عاشیقی وارد کرد. یکی از استادانهترین اشعار مستزاد (müstəzad) او، که در طی آن از معانی متضاد لغت یاسین (مشتق از نام سوره یس) استفاده میکند، بقرار زیر است:
| İgid olan ixlas bağlar Yasinə | Oxudum Quranı çıxdım Yasinə | |
| Namərd boynu ya sına | Aşıq deyər ya sına | |
| Ya inciyə, ya sına | Nanəcibə söz demə | |
| Eşidənlər deyər, ay hayıf, hayıf | Qasım ölər, ellər gələr yasına |
از دیگر چهره های شاخص تیکمه داش میتوان به : سینا زمانی تیکمه داش قهرمان فوق سنگین وزن کاراته در رشته کیوکوشین اشاره کرد. وی هم اکنون در مهرشهر کرج ساکن بوده ، و تحت تظر استاد وصال شعبانی به ادامه فعالیت میپردازد(متاسفانه نه در تیکمه داش کسی ایشان را می شناسه و نه در اینترنت کوچکترین مشخصاتی از ایشان(سینا زمانی) هست لطفا در انتشار مطالب دقت فرمائید.)
ناحیهٔ صنعتی
ناحیه صنعتی تیکمه داش در سال ۱۳۷۴ در زمین حدوداً ۱۷ هکتار که از طرف اهالی بطور رایگان در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته است و پیشرفت فیزیکی فاز اول آن ۷۱ درصد بودهاست که عبارتند از:
۱ ـ نقشه برداری –خیابان کشی – جدول گذاری – خاک برداری
۲ ـ تیر گزاری – سیم کشی محوطه ناحیه – نصب ترانس برق در روشنائی معابر
۳ ـ حفره چاه نیمه عمیق – احداث موتور خانه – احداث منبع ۲۰۰ متر مکعبی
۴ ـ احداث نگهبانی – پل ورودی – جدول چینی وسط بلوار
۵ ـ اخذسند مادر ناحیه صنعتی
برای این ناحیه صنعتی ۳۶ واحد تولیدی پیش بینی گردیدهاست که ۳ واحد تولید تخته سه لائی با ظرفیت ۳۰۰ متر مکعب در سال و با اشتغال ۱۱ نفر و واحد تولیدی ظرف یکبار مصرف با ظرفیت ۱۳۰ تن در سال و اشتغال ۶ نفر و واحد تولید مربای هویج با ظرفیت ۳۰۰ تن در سال و اشتغال ۱۰ الی ۱۵ نفر به بهره برداری رسیدهاست.
همچنین ۷ واحد پلاستیک تزریقی، ظروف یکبار مصرف، انواع پلاستیک تزریقی و بادی، ریخته گری، گیاهان داروئی و کنسرو مرغ در حال ساخت و ساز میباشند تعداد کارخانجات حوزه استحفاظی بیس از ۷۰ واحد میباشد.[۴]