اندیمشک

اندیمشک اَندیمِشک
کشور	ایران
استان	خوزستان
شهرستان	اندیمشک
بخش	مرکزی
نام(های) دیگر	قطب کشتی فرنگی ایران
نام(های) قدیمی	اَندامِش، اَندالمِشک، صالح‌آباد[۱] اِری‌ترین (اردریکا)، لور، اوان، سیمشک، اندمشن[نیازمند منبع]
مردم
جمعیت	۱۶۷٬۱۲۶ نفر در سال ۱۳۹۰[۲]
جغرافیای طبیعی
ارتفاع از سطح دریا	۱۷۶ متر[۳]
اطلاعات شهری
نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی	فریدون حسنوند
شهردار	محمدرضا پاپی
پیش‌شماره تلفنی	۰۶۱[۴]
وبگاه	شهرداری اندیمشک
اندیمشک روی نقشه ایران ۳۲.۴۶۰۰° شمالی ۴۸.۳۵۹۲° شرقیمختصات: ۳۲.۴۶۰۰° شمالی ۴۸.۳۵۹۲° شرقی

اَندیمِشک از شهرهای شمال استان خوزستان است و در ارتفاع ۱۷۶ متری از سطح دریا، در کوه‌پایه زاگرس میانی قرار گرفته است. اندیمشک دارای سه سد با نام‌های کرخه، دز (شهدای چهارآذر) و سد بالارود است. این شهر یکی از مراکز عمده گویش‌وران زبان لری است.^[۵] مبنای شکل گیری شهر از ایستگاهی است که در شهر صالح‌آباد قرار داشت و سال ۱۳۰۷ بنیانگذاری شد.^[۱] اندیمشک دارای معدن شن، سنگ و گچ در ایستگاه شهبازان است. راه‌آهن این شهر به عنوان بخشی از راه‌آهن تهران-جنوب از نقاط حساس به شمار می‌آید. اندیمشک مرکز کل راه آهن ناحیه زاگرس است.^[۶] این شهر در مسیر جاده ترانزیت کشوری قرار دارد. اندیمشک در ۷۲۰ کیلومتری تهران و ۱۲۰ کیلومتری اهواز جای دارد.^[۷]

تاریخچه

اندیمشک در کنار خرابه‌های شهر قدیم «لور» و «اری‌ترین» ساخته شده‌است. لور شهری آباد بوده که مورخین نیز از آن نام برده‌اند، اما به مرور از آبادی آن کاسته شده است. تاریخ نگارانی همچون اصطخری و … در نوشته‌های خود به این شهر اشاره کرده و آن را شهری آباد خوانده‌اند .شهرستان و شهر مرکز آن واقع در استان خوزستان. نام اندیمشک در دهه بیست خورشیدی به پیشنهاد فرهنگستان ایران برای دهکده صالح‌ آباد برگزیده شده‌است .

همچنین سدی استوار در این نواحی با نام اندمشن (گیلگرد) برپا بوده که به (انوشبرد) شهرت داشته‌است .در برخی از مآخذهای کهن، نام آن دژ را (اَنوش یا انهش، به معنای فراموش شده)  آورده‌اند. بنقل از (کریستن سن)، در این دژ، شخصی موسوم به صالح خان مکری ( حکمران شوشتر در زمان قاجار ) بناهایی چند از جمله دژی برای سکونت خویش ساخت که به قلعه صالح یا قلعه لور معروف گشت و در دوره حکومت رضاشاه پهلوی و مقارن با احداث راه آهن در ایران ، در مجاورت قلعه لور ، ایستگاه راه آهن اندیمشک بنا نهاده شد که به تدریج با آغاز ساختمان سازی در اطراف آن ، اندیمشک رو به گسترش نهاد . شرکت جنرال موتورز آمریکا نیز در همین زمان شعبه‌ای از کارخانه اتومبیل سازی نظامی خود را در این شهر تأسیس نمود . در دوره پهلوی دوم با ورود شرکت‌های متعدد داخلی و خارجی ، اندیمشک به شهری صنعتی بدل گشت و بدین ترتیب میزبان هزاران نفر از پزشکان ، مهندسان ، کارمندان و کارگران داخلی و خارجی گردید .
در این دوران بود که اندیمشک راه گسترش و پیشرفت را پیمود. شهر اندیمشک از نظر موقعیت راه‌های ترانزیت اصلی و مرکزی در قسمت بسیار مهمی می‌باشد، زیرا تنها شهری است که استان خوزستان، لرستان، ایلام و کرمانشاه را به هم ارتباط می‌دهد. در سمت شمال شرقی شهر، دشتی بایر است که از قدیم مردم به آن لور گفته‌اند و همان سرزمین عیلامِ تاریخی می‌باشد. این شهر راه ارتباط با شوش و انشان بود که از دیرباز بسیار با اهمیت بوده است.[۸]

جغرافیا

موقعیت جغرافیایی

طول جغرافیایی اندیمشک در شمال ۴۸ درجه و ۲۲ دقیقه خاوری نسبت به نصف النهار گرینویچ و عرض آن ۳۲ درجه و ۲۹ دقیقه شمالی نسبت به خط استوا می‌باشد.

	سد دز	خرم‌آباد	سد کرخه
	دزفول		دهلران
		اندیمشک
		شوش

اقلیم

اندیمشک در شمالی‌ترین قسمت استان خوزستان قرار دارد و از غرب با شهرستان دره شهر هم‌مرز است به همین سبب آب و هوای این شهر در اواخر زمستان و بهار به علت بودن در دامنه‌های سبز زاگرس بسیار مطلوب و یکی از مقصدهای مسافران نوروزی در ایام بهار است. در فصل تابستان آب و هوای این شهر روزهای نسبتاً گرم و شب‌های خنک را شامل می‌شود. در روزهای سرد فصل زمستان نیز در برخی مناطق بارش برف را تجربه می‌کند. دمای این منطقه در روزهای گرم سال به ۵۰ درجه بالای صفر و در روزهای سرد سال در پایین‌ترین حد خود در برخی مناطق به چند درجه زیر صفر نیز می‌رسد.^[۹]

منابع طبیعی

دسترسی به آب شیرین سرچشمه‌های دریاچه دز باعث شده که این شهرستان یکی از بهترین آب‌های آشامیدنی کشور را دارا باشد. شهرستان اندیمشک از شمال به استان لرستان و غرب به شهرستان دره‌شهر و از جنوب به شهر شوش و از شرق به شهر دزفول محدود می‌شود.^[۱۰] وجود دو سد بزرگ و شناخته شدهٔ کرخه و دز در این شهرستان مقصد بسیار خوبی را برای گردشگران و توریست‌ها فراهم ساخته. سد دز اندیمشک در بیست کیلومتری شمال شرقی و سد کرخه اندیمشک در بیست و دو کیلومتری جنوب غربی این شهرستان واقع شده‌اند که برق مصرفی مناطق زیادی از استان و کشور را تأمین می‌کنند و همچنین سد بالارود در فاصله ۲۳ کیلومتری شمال اندیمشک بر روی رودخانه بالارود در حال احداث می‌باشد.^[۱۱]

مردم شناسی و گویش‌ها

مردم اندیمشک از اقوام لر هستند و به زبانهای محلی خویش صحبت می‌کنند.^[۱۲] جمعیت این شهرستان بر پایه نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۰ بالغ بر ۱۶۷٬۱۲۶ نفر است.^[۱۳]

اقوام

گویش ساکنان اندیمشک عمدتاً لری است.^[۵] اندیمشک از دیرباز بخشی از مناطق قشلاقی چادرنشینان لر به ویژه ساکنان استان لرستان کنونی به شمار می‌رفته^[۱۴] که پس از یکجانشینی عشایر در آغاز حکومت پهلوی هم اکنون بخش عمده‌ای از ساکنین این شهر از طوایف و ایلات گوناگون لر هستند که از آن جمله می‌توان به ایل بالاگریوه،طوایف میرعالیخانی و^[۱۵] قلاوندو^[۱۴]سگوند و پاپی^[۱۶] و دیرکوند^[۱۷] اشاره کرد.

ورزش

ورزش در اندیمشک در جایگاه بسیار بالایی قرار دارد به طوری که تا به حال ورزشکاران این شهر به خصوص کشتی گیران آن توانسته‌اند در رده‌های مختلف مدال‌های رنگارنگی برای ایران در میدان‌های بزرگ بین‌المللی به دست آورند. از چهره‌های سرشناس ورزش در اندیمشک می‌توان به افراد زیر اشاره کرد: سعید عبدولی، حبیب‌الله اخلاقی، پرویز زیدوند، حسن هوری، محمد اوسانی، یوسف وکیا، حامد رحمتی

کشتی فرنگی

ورزش اول و بومی اندیمشک کشتی فرنگی است و این شهر تا به حال افراد زیادی را به کشتی فرنگی ایران معرفی کرده است. از جمله این افراد می‌توان به سعید عبدولی دارندهٔ مدال طلای قهرمانی جوانان جهان و همین‌طور طلای بازی‌های آسیایی ۲۰۱۰ گوانژو و برنز بازی‌های آسیایی ۲۰۱۴ اینچئون و مدال طلای مسابقات قهرمانی کشتی جهان ۲۰۱۱ و مدال برنز المپیک ریودوژانیرو برزیل و همین‌طور حبیب‌الله اخلاقی دارندهٔ مدال طلای مسابقات آسیایی ۲۰۱۴ اینچئون کره جنوبی و همین‌طور مدال طلای قهرمانی کشتی آسیا ۲۰۱۲ و مدال برنز قهرمانی جهان ۲۰۰۹ و همچنین پرویز زیدوند دارندهٔ دو مدال طلا و یک نقرهٔ مسابقات قهرمانی آسیا و مدال برنز بازی‌های آسیایی ۲۰۰۲ بوسان اشاره کرد.^[۱۸][۱۹]

نیروگاهای آبی اندیمشک

سد و نیروگاه دز

سد دز یک سد بتُنی برق‌آبی است که در ۲۳ کیلومتری شمال شرقی ((اندیمشک))وبر روی ارتفاعات سلسله کوه‌های زاگرس احداث شده است با احداث این سد دریاچه‌ای به طول ۵۶ کیلومتر و با ظرفیت ۳/۳ میلیارد متر مکعب به وجود آمده است این سد که از نوع بتنی دو قومی است و دارای ۲۰۳ متر ارتفاع و طول تاج آن ۲۱۲ متر می‌باشد. نیرو گاه دز با داشتن ۸ واحد هر کدام به قدرت ۶۵ مگاوات نفش مهمی را در تولید برق و تنظیم فرکانس شبکه سراسری ایفاد می‌کند. نیروگاه این سد دارای قدرت نصب ۵۲۰ مگاوات است. احداث سد عظیم دز، در سال ۱۳۳۸ خورشیدی در دوران سلطنت محمدرضا پهلوی توسط ایتالیایی‌ها در کوه‌های زاگرس آغاز و در سال ۱۳۴۱ خورشیدی پایان یافت. سد دز همواره یکی از مهم‌ترین بخش‌های شهرستان اندیمشک بوده که در زندگی عده کثیری از مردم خوزستان تأثیر داشته است.

سد و نیروگاه کرخه

سد کرخه یکی از بزرگ‌ترین سدهای خاکی دنیا و بزرگ‌ترین سد خاکی ایران و خاورمیانه است که بر روی رودخانه کرخه در ۲۲ کیلومتری شمال غربی شهرستان اندیمشک در استان خوزستان ساخته شده‌است. کرخه با تاجی به طول ۳۰۳۰ متر و ارتفاع ۱۲۷ متر از لحاظ حجم بدنه بزرگترین سد تاریخ ایران است و با حجم مخزنی به میزان ۷ میلیارد و ۳۰۰ میلیون مترمکعب، بزرگترین دریاچه مصنوعی ایران را پدیدآورده است.^[۲۰] عملیات اجرایی این سد در سال ۱۳۷۰ آغاز و در سال ۱۳۸۰ به پایان رسیده است. متوسط تولید انرژی سالیانه این نیروگاه روزمینی ۹۳۴ میلیون کیلووات ساعت است. نیروگاه این سد با ظرفیت ۴۰۰ مگاوات از زمان بهره‌برداری در سال ۱۳۸۱ تا پایان سال ۱۳۸۷ توانسته بیش از ۴۹۴۱ میلیون کیلووات ساعت برق تولید کند.^[۲۰]

سد و نیروگاه بالارود

این مجموعه که در فاصله ۲۳ کیلومتری شمال اندیمشک بر روی رودخانه بالارود در حال احداث می‌باشد ارتفاع آن ۸۰ متر و طول تاج آن ۱۰۵۰ متر است که مخزن آن امکان ذخیره ۱۳۱ میلیون متر مکعب آب را دارد که ضمن کنترل سیلاب‌های فصلی و تأمین آب سیزده هزار هکتار از اراضی کشاورزی پائین دست و در طول سال نیز یازده گیگا وات برق تولید و وارد شبکه سراسری خواهد کرد.^[۲۱]

اندیمشک در دوران جنگ ایران و عراق

حادثه چهارم آذر ماه ۱۳۶۵

در روز چهارم آذر ماه ۱۳۶۵ شهر اندیمشک به مدت ۱ ساعت و ۴۵ دقیقه توسط ۵۴ فروند جنگنده نیروی هوایی عراق مورد حمله قرار گرفت که طی این حمله ۳۰۰ نفر از شهروندان اندیمشک کشته و ۷۰۰ نفر نیز به شدت مجروح شدند.^{[۲۲][پیوند مرده][نیازمند منبع]} این حمله را به عنوان طولانی‌ترین حمله پس جنگ جهانی دوم می‌شناسند و از آن با عنوان (روزی که صدام در اندیمشک قصابی کرد)^{[نیازمند منبع]}یاد می‌شود. به علت وقوع این حادثه یادمانی برای گرامی داشت کشته شدگان و مجروحان در روبروی ساختمان اداره کل راه آهن این شهر نصب شده که بر روی آن شرح این واقعه توضیح داده شده است.^[۲۳] به همین خاطر مردم اندیمشک روز ۴ آذر ۱۳۶۵ را روز اندیمشک می‌دانند هر چند که این روز در تقویم به این اسم ثبت نشده است.

پادگان دوکوهه (شهید احمد متوسلیان)

مهم‌ترین پادگان عملیاتی خوزستان در جنگ ایران و عراق

پادگان دوکوهه نام منطقه و پادگانی است در ۴ کیلومتری شمال‌غربی شهر اندیمشک در کنار شهرک دوکوهه واقع شده است. این منطقه به علت وجود دو ارتفاع ۳۱۶ و ۲۸۸ متری در کنار هم که مانند دو کوه دوقلو در این منطقه مسطح خود نمایی می‌کنند، دوکوهه نام گرفته است. مساحت این پادگان با حواشی آن ۱۵ کیلومتر مربع می‌باشد که وسعت بخش اصلی آن کمتر از پنج کیلومتر مربع است.^[۲۴] بخش اصلی پادگان که شامل ساختمان‌های گردان‌ها، ساختمان‌های اداری، دژبانی و انبار و ادوات و همچنین زمین صحبگاه است، در کنار جاده و ایستگاه راه‌آهن موقت دوکوهه قرار دارد. دوکوهه قبل از انقلاب پادگان پشتیبانی لشکر ۹۲ زرهی و یگان‌های نظامی جنوب‌غرب کشور بود و ساختمان‌هایی نیمه‌ساز برای نیروهای پادگان وجود داشت. با شروع جنگ این پادگان در اختیار سپاه پاسداران قرار گرفت و در دوران دفاع مقدس به مهم‌ترین پادگان عملیاتی خوزستان مبدل شد.^[۲۵]

اقتصاد

شهرستان اندیمشک دارای موقعیت استراتژیک و ویژه، زمین‌های خوب کشاورزی، معادن نفت، گاز، سیلیس، گچ، ماسه، آهک و سنگ آهن و جاده ترانزیتی آسفالته و خط راه آهن سراسری اندیمشک به تهران که خوزستان را به مرکز و شمال شرقی ایران پیوند می‌دهد. داشتن سدهای بزرگ مانند سد دز و سد کرخه در اندیمشک که بر ارزش این شهرستان افزوده‌اند و بخش بزرگی از نیروی برق کشور و نیز آبیاری زمینهای این شهر و شمال خوزستان را تأمین می‌کند.

حمل و نقل

راه‌آهن این شهر به عنوان بخشی از راه‌آهن تهران-جنوب از نقاط حساس به شمار می‌آید. اندیمشک مرکز ناحیه راه آهن زاگرس می‌باشد^[۲۶] ساختمان اداری و دپوی ناحیه زاگرس در این شهر قرار دارد، دپوی اندیمشک به علت اعزام و تفکیک قطارهای باری که از سمت ناحیه جنوب به تهران حرکت می‌کنند، جزو مهترین دپوهای راه آهن ایران محسوب می‌شود و همچنین اندیمشک در مسیر جاده ترانزیت کشوری قرار دارد.

معادن

معادن سنگ آهک و دولومیت چناره در شمال شهرستان اندیمشک در مجاورت روستای بیدرویه قرار دارد. تخمین زده می‌شود که این ذخایر که در حال حاضر بهره‌برداری می‌شوند است در حدود ۱۰۰ سال قابل بهره‌برداری باشد. این شهرستان دارای چند بخش و شهر است. گستردگی این شهر به حدی است که می‌توان آن را از نظر وسعت یکی از بزرگ‌ترین شهرهای استان نامید.^[۱۱] آب آشامیدنی شهر اندیمشک از روخانه دز تأمین می‌شود که در نمونه آب‌شناسی در ایران کم‌نظیر و بی‌مانند شناخته شده و بهترین نوع آب طبیعی و زلال در این سامان وجود دارد. شهرستان اندیمشک از نظر موقعیت راه‌های شوسه، اصلی و مرکزی دارای اهمیت بوده. این شهرستان با داشتن مراتع بسیار در اطراف خود و وجود رودخانه‌های بزرگ دز، کرخه و بالارود از استعداد بسیاری برای صنعت و کشاورزی و دامپروری برخوردار است. اندیمشک پنجمین شهرستان پر جمعیت خوزستان است.^[۱۰]

آموزش عالی

اندیمشک سه مجتمع آموزش عالی چون دانشگاه آزاد اسلامی واحد اندیمشک (با ۲۰ رشته تحصیلی در مقطع کاردانی و کارشناسی)^[۲۷] و دانشگاه پیام نور (تحصیل دانشجویان مقطع کارشناسی) و دانشگاه علمی کاربردی و مرکز تربیت معلم امام رضا را داراست که سالانه تعداد زیادی دانشجو را پذیرا هستند. ساختمان جدید دانشگاه آزاد در مسیر جاده سد کرخه در دست احداث است که گفته می‌شود بزرگترین واحد دانشگاه آزاد اسلامی در خوزستان است.^[۱۱]

آثار تاریخی، باستانی و گردشگری

اندیمشک به لحاظ موقعیت در شمالی‌ترین نقطه استان خوزستان قرار دارد که به عنوان گذرگاه جهان باستان در فاصله بین دشت و کوهستان قرار دارد که مأمن تمدن‌های بزرگ آوان یا اِوان (ایوان کرخه)، تمدن شوشان یا سوزیانا و تمدن سیماش در لرستان کنونی بوده است. این منطقه دارای آثار و محوطه‌های باستانی بسیاری است که گویای ارتباط تاریخی اندیمشک با این تمدن‌هاست. به نقل از کتیبه پایکولی که در موزه لندن نگهداری می‌شود: آشوربانیپال پادشاه آشور زمانی که به قصد ویرانی پایتخت عیلام وارد سرزمین ایلام می‌شود می‌گوید من از نقطه‌ای وارد دشت شدم که رود وارد می‌شود یعنی همین‌جا (مسیر ورود رودخانه کرخه در شمال‌غرب اندیمشک) از آثار تاریخی، باستانی و گردشگری اندیمشک می‌توان به ویرانه‌های شهر ساسانی لور، شهر اری‌ترین، پل صیحه، بقعه شاهزاده احمد در مازو، قلعه رزه و ویرانه‌های شهر ایلامی زعفران دشت در منطقه توریستی منگره، سد کرخه و سد دز همچنین و پلاژ آن اشاره کرد.^[۲۸]

پلاژ دریاچه دز

پلاژ سد دز در ۳۵ کیلومتری شهرستان اندیمشک در کنار دریاچه سد دز واقع شده است. این منطقه دارای تأسیسات، رستوران، طبیعت و جاذبه‌های حیاط وحش می‌باشد. همچنین این منطقه موقعیت مناسب برای ایجاد رستوران شناور را دارد. راه‌های دسترسی به منطقه:

وجود راه آهن سراسری خوزستان به تهران در جوار منطقه و ایستگاه گل محک نیز از دیگر راه‌های دسترسی به منطقه می‌باشد.^[۱۱]

قلعه مختار

منطقه قلعه مختار در ۱۱ کیلومتری شرق شهرستان اندیمشک و در کنار رودخانه دز است.

وجود پتانسیل، زمین حاصلخیز و منابع آبی باعث شده که از گذشته دور تاکنون منطقه قلعه مختار به محلی جالب و جذاب جهت سکونت مطرح باشد؛ که در همین راستا پروژه‌های ایجاد امکانات فرهنگی، تفریحی توسط میراث فرهنگی جهت توسعه منطقه ایجاد شده و دارای ساحل زیبا برای قایق سواری، ماهیگیری و ورزش آبی شنا است.^[۱۱]

منطقه گردشگری منگره

منگره از چند دره تشکیل گردیده و در شمال بخش الوار گرمسیری واقع شده است؛ و یکی از مناطق کوهستانی می‌باشد و محدود است از شمال و غرب به کوه «چوونی» و دورق (Duragh شهری از ناحیه خوزستان بوده است و به نام دورق فرس مشهور بوده است که بنظر می‌رسد این همان دورق باشد. رودخانه‌ای که از دهکده گرداب سرچشمه می‌گیرد، پس از عبور از تنگه کول گاو به رودخانه انارکی می‌پیوندد و جاده سراسری را در محلی موسوم به بالارود قطع می‌کند.^[۱۱]

بقعه امیرسیف اندیمشک

بقعه امیر سیف مربوط به دوره عیلامیان است و در شهرستان اندیمشک، بخش الوار گرمسیری، دهستان قیلاب، حوالی روستای سرقلا واقع شده و این اثر در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۳۹۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

امامزاده احمد بن موسی (ع) (معروف به شاهزاده احمد)

امامزاده‌ها از گذشته تاکنون جایگاه بالایی نزد مردم داشته و دارد و از طرفی وجود امام زاده‌های زیادی در شمال خوزستان در کنار کوه‌ها، دشتها و.. باعث شده زمینه لازم برای تورسیم مذهبی در این شهرستان فراهم شود و این خود راهی بسیار مناسب برای توسعه گردشگری در شمال استان خوزستان است.^{[نیازمند منبع]}

قلعه حسین خان ساکی معروف به حسینی اندیمشک

قلعه رزه، از جمله قلعه‌های تاریخی است که در عصر صفویه منزل‌گاه کاروانیان راه خرم‌آباد به اندیمشک بوده است و اکنون نیز جاده سراسری از کنار آن می‌گذرد. بنای این قلعه در اصل یک کاروانسرا بوده، روی تپه‌ای سنگی نهاده شده و دارای پلان چهارگوش و مستطیل‌شکل در جهت شرقی و غربی بوده و از نوع چهار ایوانی است. این بنا در زمان شاه تهماسب صفوی، در سال ۱۰۰۸ هجری قمری به دستور حسین خان والی پشتکوه ساخته شده است. نمای کلی دیوارها و اتاق‌های کاروانسرا (قلعه) نشان می‌دهد که در دوره‌های بعدی در ترکیب معماری آن تغییراتی داده شده است. تمامی قلعه با گچ و قلوه‌سنگ ساخته شده است. در کتاب حاضر وجه تسمیه، تاریخ و معماری قلعه زره اندیمشک بیان و بررسی شده، در پایان کتاب نیز اطلس نقشه‌های تاریخی، اسناد تاریخی و تصاویر قلعه رزه آورده شده است.^{[نیازمند منبع]}

مقبره محمودعلی اندیمشک

این بقعه در دهکده‌ای به همین نام در جنوب غربی مازو، واقع شده است. گنبد آن مخروطی شکل (و مربوط به قرن ۱۱ هجری است). اندازه داخل مقبره ۴۰/۴×۴۰/۴ متر است. قبر در وسط قرار دارد و ابعاد آن ۷۰/۱×۶۰/۱×۵۰/۱ متر می‌باشد. بلندی گنبد از سطح بام مقبره نزدیک به ۸ متر است که از دو طبقه درست شده و دو جداره است. یعنی بین طاق مقبره و گنبد، فضا است و بوسیله دریچه‌ای می‌توان به آن داخل شد. در جنوب آن اطاقی برای زائران ساخته شده است. گنبد محمود علی که در گویش محلی محمید علی خوانده می‌شود. در کتب تاریخی سلطان محمود فرزند علی ذکر شده که به مرور زمان به محمود علی معروف شده است. این مقبره سنگ قبر نداشت و مشخصات بیشتری از صاحب او بدست نیامد حریم گنبد با دیواری سنگ چین شده بطول ۲۰و عرض۱۶ متر محصور گردیده است و اطراف حصار، قبرستانی کهنه و قدیمی هست که بعضی قبرهای آن با خط کوفی نوشته است.^{[نیازمند منبع]}

پل باستانی صیحه اندیمشک (آباره عباس خان)

این اثر در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۳۷۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این آباره در ۸ کیلومتری جاده اندیمشک به شوش و در حاشیه شرقی جاده واقع شده است. این آباره در سال ۱۳۷۹ شناسایی گردید و کار خاکبرداری و مرمت آن از سال ۱۳۸۰ آغاز گردید. این بنا دارای ۱۲ دهانه می‌باشد و در گذشته کاربری انتقال آب را داشته است و آب را بوسیله کانال به این منطقه آورده و پس از عبور آب از روی پل زمینهای کشاورزی آن طرف پل را آبیاری می‌نمودند. پلهای آبرو تنها جهت آبیاری زمینهای کشاورزی به کار می‌آیند و اصطلاحاً آباره گفته می‌شود. این پل مربوط به دوره صفوی می‌باشد. مصالح بکار رفته در ساخت این بنا سنگ، آجر بهمراه ملاط گل، آهک و ساروج می‌باشد پی پایه‌های این پل از سنگ، ستونها از آجر و دیواره‌های فوقانی از سنگ می‌باشد. دریچه‌های پل در جهت خلاف جریان آب و هم در جهت موافق آن پیش آمدگی‌های دارد که اصطلاحاً موج شکن یا آب (پشت پل) به صورت نیم دایره می‌باشد. افزایش مقطع طولی پل و سنگین تر نمودن پایه‌ها جهت خنثی سازی رانش حاصل از طاقهای بزرگ، نقش استحکامی پل در مقابل فشارهای سرسام آور آب در هنگام طغیان رودخانه‌ها و هدایت مناسب آب که از لحاظ مکانیکی و مهندسی در دوام پل تأثیر بسیاری داشته است. در ساخت پل صیحه به نمای پل توجه نشده است و فقط به جنبه کاربری و استحکامی آن توجه نموده‌اند. قوس دهانه‌ها یک اندازه نمی‌باشد این دهانه‌ها از ارتفاع «تیزی» تا پاکار بین ۶/۳ و ۷۰/۳ متفاوت می‌باشد. پایه‌ها تقریباً ۱ متر می‌باشد. دهانه ۶ بزرگترین دهانه می‌باشد با توجه به اینکه در گذشته به دلیل شرایط زندگی مردم و نیاز به آب، اکثر سکونتگاه‌ها در کنار رودخانه و چشمه‌ها و مناطق آب خیز صورت می‌گرفت، احتمال وجود سکونت گاه‌هایی همزمان با این آباره در منطقه نیز وجود دارد. در نزدیکی این آباره در منطقه سبز آب، آباره دیگری وجود دارد که کاربری آن نیز مانند پل صیحه می‌باشد. در طی خاکبرداری از دو آباره در اعماق مختلف به تکه‌های مختلف سفال شکسته برخورد نمودیم که متعلق به دوره اسلامی می‌باشد .^{[نیازمند منبع]}

پل شاه عباسی اندیمشک

این پل یکی از با ارزشترین آثار تاریخی در اندیمشک است که در روستای بالارود شمالی قرار دارد جنس آن از ساروچ است و دارای ۴ پایه مستحکم و مربع شکل است و سالیان قبل به علت سیل ویرانگر سقف پل ریزش کرد و امروزه بزرگراه اندیمشک و خرم‌آباد در چند متری این اثر عبورمی کند