نیک‌آباد

نیک‌آباد ینگاباد

کشور	ایران
استان	اصفهان
شهرستان	اصفهان
بخش	جرقویه سفلی
نام(های) قدیمی	قلعه تازه، ینگ‌آباد، نیک شهر
سال شهرشدن	۱۳۷۲ خورشیدی
مردم
جمعیت	۴۳۰۳ نفر^[۱]
جغرافیای طبیعی
مساحت	۴۰۰ هکتار^[۲]
ارتفاع از سطح دریا	۱۵۵۷ متر
اطلاعات شهری
شهردار	حبیب رضوانی^[۳]
پیش‌شماره تلفنی	۰۳۱۴۶۶۲
وبگاه	شهرداری نیک‌آباد
نیک‌آباد روی نقشه ایران ۳۲.۳۰۳۱° شمالی ۵۲.۲۰۸۱° شرقیمختصات: ۳۲.۳۰۳۱° شمالی ۵۲.۲۰۸۱° شرقی

نیک‌آباد شهری است در بخش جرقویه سفلی شهرستان اصفهان استان اصفهان ایران.^[۴]

مسجد جامع شهر با قدمتی بیش از دو قرن

در سال ۱۳۶۶ خورشیدی روستای ینگ‌آباد به درخواست اهالی با مصوبه هیئت وزیران به نیک‌آباد تغییر نام یافته و به مرکزیت بخش جرقویه سفلی برگزیده شده‌است و سرانجام در سال ۱۳۷۲ بر اساس مصوبه هیئت وزیران به نقطه شهری شناخته شده و در سال ۱۳۷۴ شهرداری شهر نیک‌آباد راه‌اندازی شد.^[۵]

بیمارستان خیریه امام خمینی (ره)

تاریخچه

مردم این شهر از بازماندگان شهر بادگرد در دو کیلومتری شمال نیک آباد هستند که در روزگار ساسانیان از رونق خاصی برخوردار بوده است. در فرهنگ عمید دربارهٔ بادگرد (بادغر) آورده شده است: جایی که در رهگذر باد باشد.

آتشکده مرکزی شمال غربی جرقویه در این مکان قرار داشت. ویرانه‌های آب انبار و آسیاب و بازار این شهر که سه کیلومتر درازا داشت تا سال ۱۳۰۰ پابرجا بوده است.^[۶]

با حمله مغول گروهی از مردم بادگرد که جان سالم به در برده بودند شهرک امین آباد را در سه کیلومتری غرب نیک آباد تأسیس کردند. مردم برای زنده نگه داشتن یاد و خاطره شهر بادگرد کشتزاری بادغرآباد را بر ویرانه‌های بادگرد ساختند. مردم امین آباد گیاه روناس را که در رنگرزی پارچه کاربرد داشت با خود از بادگرد آوردند و در این شهر به کاشت آن مشغول شدند و از این طریق این گیاه را به مناطق دوردست ایران صادر می‌کردند و روزگار می‌گذراندند. در روزگار صفویه به سبب وجود خشکسالی‌های بسیار و با از رونق افتادن جاده ابریشم که از این منطقه می‌گذشت؛ مردم این شهر مجبور شدند این منطقه را ترک کنند و به نیک آباد مهاجرت کنند. کشتزار حمدآباد بر ویرانه‌های شهر امین آباد ساخته شده است.^[۷]

گفته می‌شود در جایی که امروزه کوی بالای نیک آباد قرار دارد، دژ بزرگی از روزگار باستان بر جای مانده بود که در گویش گرکویه‌ای «ینگووا» نام داشت و دژی گبرنشین بوده است. کوچندگان به دژ ینگووا روی آوردند و به بازسازی آنجا پرداختند. زبان محلی این شهر همان زبان «ولایتی» با تغییرات اندک است. ولایتی نوع زبان خاص است که نه ترکی نه لری و نه عربی است نه تنها جرقویه بلکه تمام منطقه با این زبان صحبت می‌کنند به عنوان مثال به کجا؛ کا و به پسر پوره گفته می‌شود ینگ‌آباد برگرفته از واژه اَوستایی «یَنگهِه‌هاتِم» است که ریشه در تاریخ و فرهنگ ایران باستان دارد. دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی، واژه «ینگووا» را به چم آبادی نو و برگرفته از «یانگهوا» در پارسی باستان می‌داند.^[۸]

قلعه تاریخی شهر

بزرگان

سرتیپ آقامحمد ینگ آبادی^[۹]

وی برای عمران و آبادی نیک آباد تلاش‌های زیادی کرد. مبارزات وی با شاهزاده مستبد قجری ظل السلطان معروف است.

ملاعلی خان میرپنج ینگ آبادی فرزند سرتیپ آقامحمد ینگ آبادی

نایب الحکومه جرقویه و ابرکوه

حاج رضاخان سرتیپ ینگ آبادی

با درایت وی دزدان سابقه داری که مدت‌ها حکومت مرکزی در تعقیب آنها بودند، دستگیر شدند.^[۱۰]

آخوند ملامحمدعلی آرام بیدگلی

از کاتبان قرآن کریم که در سال ۱۲۱۶ هجری قمری به این شهر کوچ می‌کند. علامه آقابزرگ تهرانی می‌نویسد: ملامحمدعلی بیدگلی از شاگردان حجت‌الاسلام سید محمدباقر شفتی است.

وی تنها دارای یک دختر بوده است که بعضی از برادران رضوانی نیک آباد به او منتسباند.^[۱۱] مرقد وی جنب مسجد جامع شهر واقع شده است.

حاج ملا یوسف ینگ آبادی
آیت‌الله شیخ محمدعلی صانعی

پدر بزرگوار آیات عظام صانعی. ایشان از علمای به نام عصر خود بوده و در راهنمایی و ارشاد مردم این شهر نقش بسزایی داشت و منشأ خدمات و خیرات بسیاری برای این شهر و منطقه بودند.